Skandal NFP Doları Sarsabilir

Pozitif ivmenin kaynağı yalnızca Apple, Nvidia ve Tesla’ya olan ilgi değil, aynı zamanda ABD ile Vietnam arasındaki ticaret ilişkilerinde yaşanan değişimdi. ABD, Vietnam’dan yapılan bazı ithalat kalemlerine %20 gümrük vergisi uygulama konusunda anlaştı ve bu beklenmedik şekilde iyimserlik yarattı.

Ama kısa sürdü. 9 Temmuz çok yakın ve hâlâ ana ticaret ortaklarıyla “mükemmel” anlaşmalar yok. Buna rağmen Nasdaq %0,8’e yakın yükseldi ve ABD doları, yen dahil tüm önemli para birimlerine karşı güç kazandı.

Bu arada “big beautiful bill” Senato’dan geçti ve Temsilciler Meclisi’ne gidiyor. Kabul edilirse, ABD bütçe açığı 4 trilyon dolar artacak ve kamu borcu GSYH’nin %125’i hatta %130’una ulaşacak — İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en yüksek oran.

Enflasyon kalıcı olarak yüksek kalırsa, Fed faizleri agresif şekilde indiremez ve Beyaz Saray harcamaları kısmak ya da temerrüdü kabul etmek zorunda kalabilir.

ISM İmalat PMI verisi 50 seviyesinin altında kaldı — haziranda 49,0, önceki ay 48,5 idi. Bu, bağlantılı sektörlerin de eğilimleriyle örtüşüyor: zayıf konut pazarı, düşük tüketim, artan işsizlik. İthalat vergileri iç piyasayı korumak için getirilmişti ama gerçekte ABD sanayisi boğulmaya başladı. Yeni koşullara uyum sağlamak birkaç çeyrek sürebilir.

Ford bile Çin’den gelen mıknatıs eksikliği nedeniyle fabrikalarını durdurmak zorunda kalıyorsa, tedarik zincirinin hangi istikrarından söz edilebilir?

NFP’den ne beklenmeli?

Hatırlatalım, önceki NFP raporu işgücü piyasasında görece bir istikrar göstermişti. Ancak önceki ayların verilerinin revizyonu genel tabloyu bozdu — örneğin nisan verisi 30 bin aşağı çekildi. Bu, kötü bir gelenek hâline geldi: son 28 ayın 22’sinde istihdam verileri aşağı yönlü revize edildi.

• Eğer istihdam verileri zayıf gelirse, Fed bir sonraki toplantıda faiz indirimine gidebilir; bu, Trump’ın istediği şey. Powell’ın “sağlıklı” dediği işsizlik oranı yakında kabul edilebilir sınırları aşabilir.

• Eğer işsizlik düşük kalır ama işgücü küçülürse, bu yapısal bir zayıflığa işaret eder ve Fed bunu göz ardı edemez.

• Eğer NFP güçlü gelirse ve beklentilerin çok üstünde gerçekleşirse, eylülde Fed’in faiz indirme beklentileri azalır, bu da dolar için pozitif olur.

Dün Trump, Powell’ın derhal istifa etmesi gerektiğini özellikle agresif şekilde dile getirdi. Muhtemelen Trump, NFP verilerini önceden gördü ve rakamlar hoşuna gitmedi. Goldman Sachs 85 bin kişilik istihdam bekliyor, ancak bunun 40 bini göçmenlerin sınır dışı edilmesi ve Musk’ın kamu kontratlarındaki kesintilerinden geliyor.

WARN işten çıkarma bildirimleri ve Challenger raporları baskının arttığını gösteriyor, zayıf istihdam artışı işgücü piyasasını kritik hâle getiriyor.

Bu durumda dolar, yalnızca Fed’in olası faiz indirimi baskısı değil, aynı zamanda ekonomik resesyon tehdidi altında kalacaktır. Yani, siyasi hataların nasıl ekonomik sorunlara dönüştüğünü izlemekten başka çaremiz yok.

NFP açıklamalarıyla aynı anda gelen diğer veriler nedeniyle piyasa tepkisi karışık olacaktır. NFP sonrasında EUR ve JPY’de orta vadeli trend dönüşü mümkündür. ABD borsalarında erken kapanışa dikkat; yarın ABD piyasaları tatil. Bu dönemde piyasa likiditesi zayıf olacak, fakat spekülasyonlar mutlaka görülecektir.